Het Tijdelijk Monument
1000 kraanvogels & gedichten, 4 & 5 mei, 2014
Dit Tijdelijk monument draag ik in het bijzonder op aan: Alle oorlogslachtoffers en nazaten van de 2e WO. Omdat wij niet mogen vergeten.
Het verleden leert ons terug kijken en ons in zien dat wat gebeurt is niet meer herhaald mag worden. Tijdens de 2e WO was Japan onze vijand maar nu is het onze vriend. Het leert ons inzien dat geschiedenis niet statisch is, toch? Vanuit deze gedachte is bij mij de kunstinstallatie Het Tijdelijk Monument, 1000 kraanvogels & gedichten ontstaan. Een oude Japanse legende zegt namelijk:
‘Als je 1000 kraanvogels vouwt dan mag jij een wens doen’. De afgelopen maanden hebben vele mensen, jong en oud vanuit de Noorderparkkamer en op verschillende plekken in Amsterdam Noord aan dit Tijdelijk Monument gewerkt. Door het vouwen van een origami kraanvogels kwamen mensen met elkaar in contact en in gesprek over wat is vrijheid en oorlog?
En wat betekend vrede? Familie verhalen uit de 2e WO werden weer met elkaar gedeeld.
Maar ook verhalen over onze huidige samenleving. Zoals een kind die aan mij vraagt:
Juf, ‘waarom zijn mensen eigenlijk niet aardig tegen elkaar’? ‘En waarom is er nog steeds oorlog, we hebben er toch van geleerd’?
En ik heb gelezen dat Nederland ook slaven had. Wij waren toen ook fout maar dit kan je toch gewoon toegeven en daardoor weer echt samen leven. Zo moeilijk is dat toch niet, juf?
Of een Marokkaans Nederlandse moeder die verteld dat haar kind uit school komt met de vraag: ‘Mama, hebben wij eigenlijk wel een Nederlands paspoort’?
Het herdenken van de Tweede Wereldoorlog is niet alleen voor slachtoffers en de oudere generatie van belang, maar ook voor nieuwe generaties.
Daarom hebben we samen met artiest en woordkunstenaar Gideon ‘Gikkels’ Everduim, aan kinderen van o.a. de IMC Weekendschool twee gastlessen gegeven.
Zij hebben hun gedachten verwoord in een gedicht, die ze op een kraanvogel hebben geschreven.
Ik lees er een voor:
We hebben vrede naast elkaar
Donkere naast een blanke horen naast elkaar te staan
net als de sterren en de maan
‘Ik voel mij vrij als ik voetbal, net als Mandela naast een blanke’.
Morgen 5 mei wordt het Tijdelijk Monument naar de IJ-oever verplaatst, tijdens de grote vrijheidsmaaltijd worden de vogels weer ‘vrijgelaten’. Elke bezoeker van het diner kan om 20:00u een vogel meenemen uit het kunstwerk, als aandenken aan het grote project dat we samen, in alle verscheidenheid, hebben gerealiseerd.
Mijn wens voor jullie allemaal is Een wereld, een liefde of zoals de Zuid Afrikaanse levensfilosofie zegt’ Ubuntu ‘Ik ben, omdat wij zijn’…..
Frouwkje Smit, 4 mei 2014
